wtorek, 17 października 2017

Rok poszukiwacza roślin - październik


To już 10 miesiąc roku poszukiwacza roślin. Mamy piękną jesień, ciepłą i kolorową. Warunki zachęcają do wędrówek i zbiorów. Noce jak na razie bez przymrozków. Powoli jednak czas pomyśleć o zakończeniu sezonu zbiorów dzikich roślin jadalnych. Coraz mniej jest owoców oraz liści. Warto poszukać części podziemnych roślin.

Z powodu wiosennych przymrozków w okresie kwitnienia z owocami w tym roku jest różnie, jednych mamy obfitość, a innych prawie nie ma. Ma to charakter lokalny, ale może obejmować i większy region. Przyroda sama reguluje, co, gdzie, kiedy i ile urośnie. Skoro czegoś jest mało, to zostawmy. Bierzmy tylko to, czego jest dużo, w takich ilościach by nie zaszkodzić lokalnemu środowisku. Gdy podróżujemy mamy możliwość zaobserwowania różnorodności gatunków, form, smaków i zapachów roślin. Robimy wędrówki w dane miejsce w konkretnym celu. Jeszcze wspanialsza jest wędrówka w nieznane, gdy stajemy się odkrywcami.

Nie udało mi się nazbierać w tym roku na przetwory tarniny. Za to wspaniale owocuje np. dzika róża i jarząb. W październiku zbieramy owoce takich roślin jak: berberysu, głogu, kaliny, rokitnika, dzikiej róży, tarniny, żurawiny, kończą się borówki, jeżyny, jabłka i gruszki. Przy odrobinie szczęścia znajdziemy jeszcze owoce czarnego bzu.

Marnie też z bukwią, nie obrodziło w Bieszczadach. Podobnie z żołędziami, to kiepski rok. Nie ma za to problemu z mniszkiem, kawa przygotowana z jego korzeni jest nawet smaczniejsza.

Liście większości roślin jadalnych możemy zrywać do pierwszych przymrozków, później pozostaną tylko te bardziej odporne na niskie temperatury.  Zbieram jeszcze babkę, barszcz, miętę, pokrzywę, podagrycznik oraz liście roślin o charakterze przyprawowym.

Śmiało możemy brać się za wykopywanie wszelkich korzeni i bulw. Jesień to najlepszy okres ich pozyskania. Są bardzo wartościowe, pełne odżywczych składników. W październiku pozyskujemy korzenie i bulwy między innymi: chmielu, czyśćca błotnego, łączenia, łopianu, marchewki, pałki, pasternaku, pięciornika, świerząbka, topinamburu, trzciny i wiesiołka.

Lista roślin:

Lista roślin:
babka - liście, nasiona
barszcz zwyczajny- liście, łodygi, nasiona, korzenie
bażyna - owoce
berberys - owoce
bez czarny - owoce
biedrzeniec - liście, korzenie
bluszczyk kurdybanek -liście
bniec - liście
borówka - liście, owoce
buk - orzeszki
bylica - liście
chmiel - korzenie
chrzan pospolity - liście, korzenie
cykoria podróżnik - liście, korzenie
czeremcha - liście
czosnaczek pospolity - nasiona
czyściec błotny - korzenie
dąb - żołędzie
dzięgiel - nasiona, korzenie
dzwonek - liście, korzenie
gorczyca - nasiona
gorczycznik - liście
groszek - nasiona, korzenie
grusza - owoce
gwiazdnica pospolita- liście
jabłoń - owoce
jałowiec pospolity - owoce
jarząb - owoce
jasnota - liście
jeżogłówka -  korzenie
jeżyna - liście, owoce
jodła - pędy
kalina - owoce
kminek - nasiona
komosa - liście, nasiona
koniczyna - liście,
kozibród - korzenie
krwawnik pospolity - liście
kuklik - korzenie
lebiodka - liście
lepnica - nasiona
łączeń baldaszkowy - korzenie
łoboda - liście, nasiona
łopian - korzenie
macierzanka - liście
malina - liście, owoce
marchew zwyczajna - liście, korzenie
mięta - liście
mniszek - liście, korzenie
oset - liście, łodygi, korzenie
ostrożeń - podobnie jak oset
pałka - młode przyrosty, korzenie
pasternak - korzenie
perz - kłącza
pięciornik gęsi - liście, korzenie
podagrycznik pospolity - liście
pokrzywa - liście, nasiona
poziomka - liście
rdest - liście, nasiona
rokitnik - owoce
rozchodnik wielki - liście, korzenie
róża - owoce
rukiew - liście
rzeżucha - liście
sitowie - młode przyrosty, korzenie
sosna - pędy
stokrotka - liście, kwiaty
strzałka wodna - bulwki korzeniowe
sumak - owocostany
szczaw - liście, nasiona
szczawik - liście
ślaz - liście
śliwa - owoce
świerk - pędy
świerząbek bulwiasty -bulwy
tasznik pospolity - liście
tatarak - liście, korzenie
tobołki polne - nasiona
topinambur - bulwy
trzcina - korzenie
wiązówka - liście, korzenie
wierzbówka kiprzyca - liście
wiesiołek - korzenie
zerwa kłosowa - korzenie
żółtlica - liście, kwiaty
żurawina - owoce



10 komentarzy:

  1. Witam. Chciałabym zapytać jakie jest Pana zdanie na temat czeremchy - czy liście są źródłem kwasu pruskiego, czy czegoś podobnego, co uznawane jest za trujące? One mają taki charakterystyczny dla kwasu pruskiego migdałowy zapach. Chyba pije Pan herbatę z nich. Czy wysoka temperatura to unieszkodliwia? Czy macerat na zimno też by Pan stosował? Pozdrawiam

    OdpowiedzUsuń
  2. Witam. Tak piję fermentowaną herbatkę z liści czeremchy. Jest bardzo smaczna i pięknie pachnie. Ma zapach i smak migdałów. Nie mam danych szczegółowych odnoście zawartości kwasu pruskiego i innych składników w liściach czeremchy. Nie wiem w jaki sposób proces produkcji herbatek wpływa na zawartość poszczególnych substancji chemicznych. Bazuję na opracowaniach rosyjskich dotyczących przygotowania domowym sposobem tradycyjnych herbatek fermentowanych z różnych roślin. Pią oni je od stuleci i im służą. Wysoka temperatura (około 100C) występuje przy suszeniu jak i parzeniu. Zapewne ma to wpływ na niektóre zawarte w liściach składniki. Nie, na zimno nie piję, ma ohydny smak. Obawiam się, że nawet może być szkodliwa. Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
  3. A w jaki sposób Pan weryfikował zanim Pan zaczął polecać swoim uczniom czeremchę to czy jest ona trująca czy nie?

    OdpowiedzUsuń
  4. Już o tym napisałem, ale jeszcze raz powtórzę. Bazuję na opracowaniach rosyjskich. Dla mnie jest to wytaczająca weryfikacja.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dopytałam, bo nie było pewności czy te rosyjskie źródła opisują jedynie sam sposób fermentowania, czy też przykład, że może być z czeremchy.
      To może ja uzupełnię te dane szczegółowe - czeremcha zawiera nitrylozydy, czyli glikozydy cyjanogenne, głównie – prunasin (prunazyna = d-mandelnitrile glucoside), rozkładany do kwasu pruskiego HCN (cyjanowodór) [źródło http://rozanski.li/275/prunus-serotina-ehrh-czeremcha-amerykanska/ ].
      To podobne związki jak te w pestkach jabłek, wiśni itp.
      Niektórzy bawią się nawet w jedzenie pestek moreli, żeby ich ten kwas pruski np. leczył z raka. Kierują się dawką. Jest takie powiedzenie, że różnica pomiędzy lekiem a trucizną to dawka.
      Faktycznie są w internecie zachęcenia by spróbować takiej herbaty, nawet z liści czy kory.
      Jednak na niektórych stronach jest napisane,że odnotowano przypadki śmiertelne dzieci po spożyciu pestek, rzuciu gałązek lub piciu herbaty z liści czeremchy. [http://naturazycia.pl/?p=5472]
      Czyli jednak raczej dawka ma tu ogromne znaczenie.
      W przypadku siemienia lnianego przy którym też może wystąpić ryzyko zatrucia kwasem pruskim (wedle niektórych informacji) wystarczy zalać gorącą lub wrzącą wodą. Ale to są chyba trochę inne związki fitochemiczne i nie wiem czy jest tak samo w przypadku czeremchy.
      Wyżej wymieniona strona mówiąca o przypadkach śmiertelnych dzieci po wypiciu herbaty czeremchowej by temu przeczyła, ale słuchając ludzi nigdy nie mam pewności, to jest zawsze tylko pewna doza prawdopodobieństwa, więc nie cytuję tego jako własny pogląd.

      Usuń
    2. Opisują dokładnie sposób przygotowania herbaty z czeremchy. Pestek w to nie mieszajmy, napisałem o herbacie z liści. Zostańmy przy czeremsze zwyczajnej i późnej. Jak w każdym przypadku, stan zdrowia, masa osoby, jej wiek itp. mają znaczenie. W zalewie informacji, prawdziwych jak i tych fałszywych zrozumiała jest nasz niepewność. Ja nie gdybam, sprawdzam informacje na własnej skórze, a później dopiero dzielę się nimi. Wszystkie informacje podane na moim blogu są sprawdzone. Nie powielam bezmyślnie przepisów gdzieś tam zdobytych. Są rzeczy, które bez obawy o własne zdrowie można spróbować. Wtedy niektóre informacje, z którymi wcześniej się zetknęliśmy stają się nieistotne.

      Usuń
  5. Witam. Dziękuję za posty. Oset ma też nasiona, podobne do nasion ostropestu plamistego. Ale Pan ich nie wymienił wyżej, jedynie liście łodygi korzenie. Czy nasiona ostu są jadalne?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Nie wymieniłem, bo ich nie zbieram. Nie wiem, czy są jadalne.

      Usuń
  6. Czy nasiona łopianu są jadalne?

    OdpowiedzUsuń