Pentlandyt

Amerykański guru survivalu Allan ''Bow" Beauchamp na stronach www.wildwoodsurvival.com zamieścił artykuł o krzesaniu dwoma kamieniami, a dokładnie pentlandytem i kwarcem. To jedyne źródło informacji, na jakie się natknąłem opisujące wykorzystanie tego rzadkiego minerału do krzesania iskier.

Pentlandyt jest siarczkiem niklu i żelaza, barwy żółtobrązowej o metalicznym połysku, szybko pokrywa się matowym, brązowym nalotem. Kruchy, twardość 3,5-4, rysa czarna. Tworzy skupienia zbite lub ziarniste bez wyraźnych kryształów, prawie zawsze towarzyszy mu pirotyn, który ma właściwości magnetyczne. Pentlandyt występuje zwykle w skałach magmowych, jest ważnym surowcem do otrzymywania niklu, największe jego złoża znajdują się w Sudbury (Kanada). Mój okaz, lita bryła siarczków niklu i żelaza (pentlandyt z domieszką pirotynu) pochodzi z Półwyspu Kolskiego z Rosji. Jest to bardzo rzadki minerał, być może, dlatego nie znalazłem informacji o krzesaniu nim iskier w czasach historycznych.
 Pentlandyt jest trzecim minerałem, po pirycie i markasycie, którym można skrzesać iskry. Krzesania iskier za pomocą pentlandytu i kwarcu (bądź krzemienia) nie będę szczegółowo opisywał gdyż nie różni się ono niczym od krzesania z wykorzystaniem pirytu, ta sama technika.

W odróżnieniu od pirytu i markasytu, które są tylko siarczkami żelaza, pentlandyt jest siarczkiem żelaza i niklu, nieraz ponad 30% zawartości skały stanowi nikiel. Kolejne, co różni pentlandyt od pirytu i markasytu, to jego mniejsza twardość i większa kruchość, jest to niekorzystne. Pentlandyt gorzej sprawdza się w roli krzesiwa od pirytu czy markasytu, trzeba mocniej uderzać krzesakiem by powstały iskry, większe jest ''zużycie'' pentlandytu, łatwo się ściera i wykruszają krawędzie. Nie mniej, co ważne, pentlandyt umożliwiona skrzesanie iskier i zapłon hubki.